Melfalan nedir?
Melfalan, miyelom tedavisinde kullanılan bir kemoterapi ilacıdır. Alkilleyici ajanlar adı verilen bir kemoterapi ilacı sınıfına aittir.
Nasıl çalışır?
Melfalan, miyelom hücreleri içindeki DNA'ya zarar vererek çalışır. DNA'ya zarar vermek miyelom hücrelerinin çoğalmasını durdurur ve onların ölümüyle sonuçlanır.
Melfalan nasıl verilir?
Melfalan tablet olarak veya damardan (damar içine) verilebilir. Melfalan tabletleri çoğunlukla steroid prednizolon, immünomodülatör ilaç (IMiD) talidomid (MPT), proteazom inhibitörü bortezomib (Velcade®), prednizolon (VMP) veya steroid deksametazon (mel-dex) gibi diğer miyelom önleyici ilaçlarla birlikte verilir.
Melfalan'ı reçete edildiği gibi almak için talimatları izlemeniz önemlidir. Aldıktan kısa bir süre sonra hastalanırsanız veya bir dozu atlarsanız, bir sonraki dozu almadan önce tavsiye için derhal doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.
Kök hücre nakli adı verilen miyelomda bir tedavi prosedürünün parçası olarak yüksek dozda intravenöz melfalan da kullanılır.
Tabletler tercihen aç karnına bir bardak su ile bütün olarak yutulmalıdır. Hazımsızlık veya mide tahrişinden şikayetçiyseniz, tabletleri yemekle birlikte alabilirsiniz.
Doktorunuz aksini söylemediği sürece bol sıvı tüketmelisiniz. Bu, böbreklerin ilacı vücudunuzdan atmasına ve bazı yan etkilerden kaçınmasına yardımcı olur.
Doktorunuz sizin için doğru melfalan dozunu hesaplamak için boyunuzu ve kilonuzu sorabilir veya ölçebilir.
Melfalan ile ilgili diğer bilgiler
Kadınlar hamile ise melfalan almamalı ve melfalan alırken hamile kalmamalıdır, çünkü doğmamış bir bebeğe zararlı olması beklenir. Bu, çocuk doğurma potansiyeline sahip bir kadınsanız veya bir erkekseniz ve eşiniz çocuk doğurma potansiyeline sahip bir kadınsa, tedavi sırasında ve tedavi bittikten sonraki bir yıla kadar etkili doğum kontrol yöntemlerini kullanmanız gerektiği anlamına gelir.
Olası yan etkiler
Melfalan, hastadan hastaya önemli ölçüde değişebilen bir dizi olası yan etkiye sahiptir. Herhangi bir yan etkiyi, derhal tedavi edilebilmesi veya yönetilebilmesi için mümkün olan en kısa sürede doktorunuza veya hemşirenize bildirmeniz önemlidir. Melfalanın yan etkileri, vücudun hızla bölünen hücrelerin bulunduğu bölgelerinde, yani saç kökleri, kemik iliği, cilt ve ağız ve sindirim sistemi astarında daha yaygındır.
Saç incelmesi veya dökülmesi
Saçlarınızda biraz seyrelme olabilir, ancak tamamen kaybetmeniz pek olası değildir. Saçınızın incelmesi veya dökülmesi genellikle ilk melfalan dozunuzun iki ila dört haftası içinde başlar. Ayrıca kirpik, kaş ve diğer vücut kıllarında incelme veya dökülme olabilir.
Saç incelmesi veya dökülmesi neredeyse her zaman geçicidir ve saçlarınız normalde tedaviyi bitirdikten yaklaşık bir ay sonra yeniden uzamaya başlamalıdır. Bu süre zarfında saç boyalarından kaçınmaya çalışmalı ve kafa derisi tahrişini önlemek için çok hafif bir şampuan kullanmalısınız.
Bulantı, kusma ve iştah kaybı
Melfalan bulantı ve/veya kusmaya neden olabilir. Bu, tedaviyi aldıktan 2-3 saat sonra başlayabilir ve 24 saate kadar sürebilir. Bulantı ve kusmayı önlemek veya azaltmak için size hastalık önleyici (kusma önleyici) ilaçlar verilebilir. Kendinizi hasta hissedene kadar beklemek yerine reçete edildiği gibi almalısınız. Çeşitli anti-emetik türleri mevcuttur ve sahip olduğunuz anti-emetik etkili değilse, doktorunuzdan başka bir tane denemesini isteyin.
Özellikle kusuyorsanız, su kaybını önlemek için içmeye devam etmelisiniz. Kusma uzun sürerse ve tutamıyorsanız, tavsiye için doktorunuzla veya hemşirenizle iletişime geçmelisiniz.
Bazen Melfalan tat ve koku alma duyunuzu değiştirebilir ve bu da iştahınızın azalmasına, mide bulantısına ve/veya kusmaya neden olabilir. Bu genellikle geçicidir ve tedaviniz bittiğinde tat değişiklikleri kaybolmaktadır.
Düşük kan sayımı
Melfalan kanınızdaki kırmızı kan hücrelerinin, beyaz kan hücrelerinin ve trombositlerin sayısını azaltabilir. Bu, anemi ve yorgunluğa neden olabilir, ayrıca sizi enfeksiyona karşı daha duyarlı hale getirebilir ve kanama riskinizi artırabilir. Gerekirse, bu yan etkilere yardımcı olmak ve kan hücresi sayınızı artırmak için size destekleyici tedavi verilebilir.
İshal
Çoğu durumda, ishal geçicidir ve tedavi bittiğinde normal bağırsak düzeniniz geri döner. Dehidrasyonu önlemek için bol sıvı alıp çok baharatlı veya yağlı yiyeceklerden de oluşan dengeli bir diyet yapmalısınız. Size anti-ishal tedavisi reçete edilebilir ve ishaliniz şiddetliyse, damla yoluyla intravenöz sıvılara da ihtiyacınız olabilir.
Ağız ve boğaz ağrısı
Melfalan bazen daha yüksek dozlarda verildiğinde ağızda ve boğazda ağrıya (oral mukozite) neden olabilir ve bu da ağız ülseri ve ağız enfeksiyonlarına neden olabilir. Bu durum bazen yemeyi, içmeyi ve yutkunmayı zorlaştırabilir. Normal yeme ve içmeye devam edene kadar intravenöz sıvılara ve/veya besin takviyelerine ihtiyacınız olabilir. Mukozitiniz varsa iyi ağız hijyeni sağlamanız önemlidir.
Hemşireniz size ağzınıza nasıl bakım yapacağınızı ve gargaralar, fırçalar veya köpük çubuklarla nasıl temiz tutacağınızı gösterecek veya söyleyecektir. Doktorunuz herhangi bir ağrıyı hafifletmeye yardımcı olacak ağrı kesiciler reçete edebilir.
Doğurganlık üzerindeki etkiler
Melfalan, hamile kalma veya çocuk sahibi olma yeteneğinizi etkileyebilir. Bunun sizi nasıl etkileyebileceği ve seçeneklerinizin neler olduğu konusunda doktorunuz veya hemşirenizle konuşun. Melfalan'ın henüz geçmemiş kadınlarda erken menopoza girmesi mümkündür.
Melfalan ile yaygın olarak kullanılan ilaçlar hakkında bilgi edinin:
Tedavinizle ilgili herhangi bir sorunuz varsa, doktorunuz veya hemşirenizle konuşun. Kişisel durumunuzla ilgili sorularınız varsa sorabileceğiniz en iyi kişiler onlardır. Bu yazıdaki bilgiler onların tavsiyelerinin yerini almaz.