Deksametazon nedir?
Deksametazon, miyelom tedavisinde kullanılan bir steroid ilaçtır. Glukokortikoidler adı verilen bir steroid sınıfına aittir.
Nasıl çalışır?
Deksametazon, vücutta üretilen doğal olarak oluşan bir hormonun etkisini taklit eder. Miyelom hücrelerini öldürmede ve diğer anti-miyelom ilaçlarının daha iyi çalışmasını sağlamada etkilidir.
Deksametazon ayrıca miyelom kemik hastalığına bağlı ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilecek iltihabı önleyebilir.
Deksametazon nasıl verilir?
Deksametazon tablet olarak veya damardan (damar içine) verilebilir. Genellikle miyelom tedavisi için tablet olarak verilir. Deksametazon genellikle diğer anti-miyelom ilaçları ile birlikte verilir.
Mide zarının korunmasına yardımcı olmak için deksametazon tabletleri yiyecek veya sütle bütün olarak yutulmalıdır. Mide tahrişi riskini azaltmak için genellikle size başka bir ilaç reçete edilir.
Akşam alındığında uykusuzluğa neden olabileceğinden deksametazonu sabahları almak en iyisidir.
Deksametazon dozu, miyelomunuzun doğasına ve evresine, sahip olduğunuz yan etkilere ve miyelomunuzun tedaviye nasıl yanıt verdiğine bağlı olarak hastadan hastaya değişebilir. Daha genç ve/veya zinde hastalar için genel başlangıç dozu günde 20-40 mg'dır.
Deksametazon hakkında diğer bilgiler
Deksametazon, çok çeşitli psikolojik etkilere ve zihinsel sağlık sorunlarına neden olabilir. Özellikle depresyondaysanız ve intihar düşünceleriniz varsa, bu yan etkileri nasıl yöneteceğiniz konusunda doktorunuz veya hemşirenizle konuşmalısınız.
Deksametazonun olası yan etkileri
Deksametazon, hastadan hastaya önemli ölçüde değişebilen bir dizi olası yan etkiye sahiptir. Herhangi bir yan etkiyi, derhal tedavi edilebilmesi veya yönetilebilmesi için mümkün olan en kısa sürede doktorunuza veya hemşirenize bildirmeniz önemlidir. Yan etkilerin bazıları doza göre değişir ve daha yüksek dozlarla ilişkili artan yan etkilerdir. Çoğu yan etki geçicidir ve genellikle doz azaltıldığında veya tedavi durdurulduğunda düzelir.
Sıvı birikmesi
Deksametazon, yüz, eller ve ayaklar gibi bölgelerde aşırı sıvı birikmesine (ödeme) neden olabilir.
yüz, eller ve ayaklar gibi bölgelerde vücut (ödem). Karın çevresinde sıvı birikerek kendinizi şişkin hissetmenize neden olabilir. Bazen göğüste sıvı birikerek nefes darlığına neden olabilir. Doktorunuz sıvı tutulmasına yönelik bir tedavi planını sizinle görüşecektir. Bu genellikle vücudunuzun aşırı sıvıyı atmasına yardımcı olmak için diüretikler (su tabletleri) almayı içerir.
Ruh hali değişiklikleri
Deksametazon, ruh hali değişimlerine, kaygıya, ağlamaya ve sinirliliğe neden olabilir. Bu, daha yüksek dozlar alırken ve deksametazon açık ve kapalı dönemler arasında geçiş yaparken daha belirgin olabilir.
Deksametazon, muhakeme ve karar verme becerilerinizi de etkileyebilir. Kararınızın etkilendiğini fark ederseniz, deksametazon kullanırken araba kullanmanın sizin için güvenli olup olmadığını düşünmelisiniz. Ailenizi ve arkadaşlarınızı bu tür yan etkiler konusunda bilgilendirmek, deksametazon tedavisi gördüğünüzde davranışınızın neden değişebileceğini anlamalarına yardımcı olabilir.
Mide ağrısı veya hazımsızlık
Deksametazon mide zarına zarar verebilir veya tahriş edebilir (mide tahrişi) ve bazen mide ülserlerine neden olabilir. Mide problemlerini önlemek için size muhtemelen bir antasit (örn. lanzoprazol, omeprazol) verilecektir. Karın ağrınız varsa veya kan kusarsanız, derhal doktorunuza veya hemşirenize haber vermelisiniz.
Uykusuzluk hastalığı
Uykusuzluk veya gece uykusuzluk, deksametazonun yaygın bir yan etkisidir. Sabahları deksametazon alarak bu en aza indirilebilir, ancak deksametazon almak için en iyi zaman hastadan hastaya değişebilir ve sizin için en iyi olanı bulmak için bir deneme yanılma yaklaşımı benimsemeniz gerekebilir.
Kas Güçsüzlüğü
Özellikle deksametazon tedavi kürünüzün sonuna doğru kas zayıflığından etkilenebilirsiniz. Deksametazon kesildikten kısa bir süre sonra kas krampları da oluşabilir. Anekdotsal kanıtların krampları hafifletmeye yardımcı olabileceğini öne sürdüğü, ıslak tutmak, germek ve tonik su veya spor içecekleri içmek de dahil olmak üzere kas kramplarını yönetmeye yardımcı olmak için deneyebileceğiniz bir dizi strateji vardır. Doktorunuz ayrıca yardımcı olması için özel bir tedavi önerebilir.
Artan kan şekeri
Deksametazon kan şekeri düzeylerini artırabilir. Bu özellikle diyabetikseniz önemlidir, bu durumda kan şekeri seviyenizi ve/veya insülin veya diğer ilaçlardaki değişiklikleri daha sık izlemeniz gerekebilir. Düzeyler genellikle deksametazon tedavisi kesildiğinde normale döner.
Artan enfeksiyon riski
Daha yüksek dozlarda veya uzun süreli verildiğinde deksametazon, bağışıklık sistemini baskılayarak enfeksiyon riskinin artmasına veya enfeksiyonun daha da kötüleşmesine neden olabilir. Yüksek ateş, balgamlı öksürük, idrar yaparken ağrı veya herhangi bir şişlik veya iltihap alanı gibi herhangi bir enfeksiyon belirtisini bildirmek önemlidir.
İştah artışı
Deksametazon alırken iştahınızın arttığını görebilirsiniz. Kilo alımı bir sorunsa, bir diyetisyene gidebilirsiniz.
Tedavinizle ilgili herhangi bir sorunuz varsa, doktorunuz veya hemşirenizle konuşun. Kişisel durumunuzla ilgili sorularınız varsa sorabileceğiniz en iyi kişiler onlardır. Bu yazıdaki bilgiler onların tavsiyelerinin yerini almaz.