Kalıtsal olmayan retinoblastom, göz tümörlerinin en sık görülen türüdür ve genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar. Retinoblastom, gözün retinasında (ışığa duyarlı sinir tabakası) meydana gelir ve hücrelerin kontrolsüz büyümesi sonucu oluşur.
Bu tür retinoblastom, kalıtsal bir mutasyondan değil de yeni bir mutasyon sonucu oluşur. Yani, bir ailede kalıtsal retinoblastom yoksa bile bir çocukta kalıtsal olmayan retinoblastom gelişebilir.
Nedenleri
Kalıtsal olmayan retinoblastomun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, çevresel faktörler ve genetik mutasyonlar, retinoblastomun gelişiminde rol oynayabilir.
Bazı araştırmalar, radyasyon maruziyetinin, retinoblastom riskini artırabileceğini göstermektedir. Özellikle, annenin gebelik sırasında radyasyona maruz kalması, çocuğun retinoblastom geliştirme riskini artırabilir.
Ayrıca, retinoblastomun gelişiminde genetik faktörlerin de rolü olduğu düşünülmektedir. Özellikle, RB1 genindeki mutasyonlar, retinoblastom gelişimine neden olabilir. Ancak, kalıtsal olmayan retinoblastomda, RB1 genindeki mutasyonlar nadiren görülür.
Semptomlar
Retinoblastom, gözün retinasında oluştuğu için gözle ilgili belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler şunları içerebilir:
- Gözde beyazlık ya da leke
- Gözde kızarıklık
- Gözde çapaklanma
- Gözde kayma
- Gözde ağrı
- Gözde görme kaybı
Bu belirtiler genellikle tek bir gözde ortaya çıkar, ancak bazı durumlarda her iki gözü de etkileyebilir. Eğer çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi biri varsa, hemen bir göz doktoruna başvurmanız önemlidir.
Tedavi
Kalıtsal olmayan retinoblastomun tedavisi, tümörün boyutuna, yayılımına ve hastanın yaşına bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını önlemek için kullanılan ilaçların verilmesidir. Retinoblastom tedavisinde kemoterapi genellikle tümörün küçültülmesine ve cerrahi müdahale öncesinde veya sonrasında kullanılır.
Cerrahi Müdahale
Tümörün büyüklüğüne ve yayılımına bağlı olarak, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale, tümörü ve etrafındaki sağlıklı dokuları çıkarmayı içerebilir. Bu işlem, genellikle gözü korumak ve görme yeteneğini korumak için yapılır.
Radyoterapi
Radyoterapi, yüksek enerjili ışınların kullanımıyla kanser hücrelerini öldürmeyi amaçlar. Retinoblastom tedavisinde radyoterapi, tümörün büyüklüğüne ve yayılımına bağlı olarak kullanılabilir. Ancak, özellikle küçük çocuklarda, radyasyon tedavisi uzun vadede görme kaybına neden olabilir.
Önleyici Önlemler
Kalıtsal olmayan retinoblastomun önlenmesi mümkün değildir. Ancak, tümörün erken teşhisi ve tedavisi önemlidir. Çocuğunuzda gözle ilgili belirtiler varsa, hemen bir göz doktoruna başvurmanız gerekmektedir.
Ayrıca, çocuğunuzun düzenli göz muayenelerine gitmesi önemlidir. Göz doktoru, tümörün erken teşhisi için göz muayeneleri yapabilir.
Sonuç
Kalıtsal olmayan retinoblastom, göz tümörlerinin en sık görülen türüdür. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, çevresel faktörler ve genetik mutasyonlar, tümörün gelişiminde rol oynayabilir. Semptomları arasında gözde beyazlık, kızarıklık, kayma ve görme kaybı yer alır. Tedavi seçenekleri, tümörün boyutuna, yayılımına ve hastanın yaşına bağlı olarak değişebilir. Erken teşhis ve tedavi, çocuğunuzun görme yeteneğini korumak için önemlidir.
Tedavinizle ilgili herhangi bir sorunuz varsa, doktorunuz veya hemşirenizle konuşun. Kişisel durumunuzla ilgili sorularınız varsa sorabileceğiniz en iyi kişiler onlardır. Bu yazıdaki bilgiler onların tavsiyelerinin yerini almaz.